Innoveerkracht 17: Multifocaal leiderschap en inclusief denken

In deze serie blogs gaat Guido van de Wiel, auteur van het boek Innoveerkracht, in op de term innoveerkracht. Innoveerkracht gaat over het leren te leren, zodat mensen in organisaties zich – fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel – optimaal kunnen blijven voeden op een manier die op dat moment bij hen past én die aansluit bij de veranderende omgeving.

Het vinden en koppelen van mensen aan een droom waar zij zelf in geloven, de opkomst van MVO als integraal deel van de bedrijfsvoering, het terugkeren naar de bedoeling, het managen van allerlei paradoxen zoals het overbruggen van winst en waarde, continuiteit en wendbaarheid, nemen en bijdragen vergt veel van leiders.

Het wordt steeds belangrijker dat leiders vanuit meerdere perspectieven tegelijkertijd leren kijken. Winst en waarde sluiten elkaar niet langer uit, maar versterken elkaar in de toekomst van organisaties. Om waarde toe te voegen, moeten we ook een gezonde business en een goede bedrijfsvoering hebben. Manage de waarde, noemt Jeroen Geelhoed dat in het boek Innoveerkracht. Management en efficiency komen zodoende in het licht te staan van waarde toevoegen en de bedoeling (Wouter Hart).

Het is de kunst voor leiders van organisaties om multifocaal te leren kijken. Met oog voor mens, milieu en portemonnee. Met oog voor detail en met oog voor het grote geheel. Organisaties met innoveerkracht hebben én een focus op lange termijn én zorgen tegelijkertijd voor kortetermijnwinsten die in lijn liggen met deze lange termijn. Deze organisaties denken in marathon én sprint.

Inclusief leiderschap

Jitske Kramer en Manfred van Doorn spreken over inclusief leiderschap. Om de grote vraagstukken van deze tijd te kunnen aanpakken, hebben we iedereen nodig. Andersom gesteld: het verontreinigd milieu maakt geen onderscheid tussen wie milieuactivist was en wie de vervuiler. Groepen uitsluiten brengt ons nooit dichterbij een ideaal. Denk mensheid, niet ras. Denk mensheid, niet leeftijd. Denk mensheid, niet geslacht. Wuif mensen met geheel andere opvattingen niet weg, maar verwelkom ze. Sluit geen minderheden uit. Als je al een indeling maakt tussen minderheden en meerderheden, maak dan gebruik van de wijsheid van de minderheid (Deep Democracy). Inclusief leiderschap gaat erom alle perspectieven tegelijkertijd voor waar aan te nemen en niemand uit te sluiten. Wie een cirkeltje rond iedereen in de wereld trekt en tot zijn leefwereld vindt behoren, inclusief zogenaamde tegenstanders en concurrenten, is bezig om inclusief leiderschap te ontwikkelen. Manfred van Doorn haalt de film Invictus aan om te laten zien hoe het Nelson Mandela lukt om van zijn grootste tegenstanders medestanders te maken. Er is via deze film fenomenaal veel over leiderschap te leren.

De diversiteit aan beschikbare talenten is niet alleen een gegeven, maar een kracht. Menselijke variatie is een schat, geen last. Het hele boek This is the And van Manfred van Doorn gaat over het overbruggen van tegenstellingen. Ook Jitske Kramer zet via verschillende werkvormen en concepten vol in op het gedachtegoed van inclusief denken. Haar acht principes van inclusief leiderschap - zoals opgenomen in het interview Wat is beter: in- of uitademen? - vormen een krachtige leidraad.